قهرمانان شطرنج جهان (مردان)

لطفا از تمام مطالب دیدن فرمایید.

وب سیستان منت

مسابقات رسمی قهرمانی جهان از سال 1886 با مسابقات دوجانبه (مچ) اشتاینیتز – زوکرتورت آغاز شد. از سال 1886 تا کنونش حدود 120 سال گذشته ولی طی این مدت تنها 14 نفر موفق شده اند به افتخار قهرمانی جهان دست یابند که این واقعیت گویای آن است که اهمیت و دشواری رسیدن بهقهرمانی در این رشته با هیچ رشته ورزشی دیگر قابل مقایسه نیست . در زیر به طور مختصر به بیوگرافی قهرمانان شطرنج اشاره شده است :

1_ ویلهلم اشتاینیتز (1900_1836) Steinitz : این شطرنج باز اتریشی از سال 1866 که اندرسون را شکست داد . قوی ترین شطرنج باز جهان شناخته شد اما ÷س از شکست دادن زوکرتورت در سال 1886 با نتیجه 7.5 _ 12.5 (در حالی که در ابتدا 1 _ 4 عقب بود) به عنوان قهرمان رسمی شطرنج جهان دست یافت و این عنوان را 8 سال حفظ کرد . او بنیان گذار اصول پایه بازی استراتژیک و مکتب کلاسیک شطرنج می باشد و در بازی هایش بارها نشان داده است چگونه می توان با افزودن برتری های جزئی بازی را به سمت پیروزی هدایت کرد.

2_امانوئل لاسکر (1941_1868) Lasker : در سال 1894 با شکست دادن اشتاینیتز قهرمان جهان شد و این عنوان را تا سال 1921 به مدت 27 سال حفظ کرد ! امانوئل لاسکر آلمانی دارای مدرک دکترای ریاضی و از دوستان آلبرت انیشتین بود . قدرت اصلی لاسکر در استراتژی قوی _ تکنیک آخر بازی فوق العاده _ قدرت جنگندگی بالا _ خونسردی فراوان در وضعیت های دشوار و روان شناسی قوی او بود .

3_ خوزه رائول کاپابلانکا (1942_1888) Capablanca : این نابغه کوبایی در چهار سالگی شطرنج را آموخت و از هشت سالگی وارد مسابقات رسمی شد . کاپابلانکا 6 سال عنوان قهرمانی جهان را حفظ کرد . بدون شک کاپابلانکا یکی از قوی ترین قهرمانان جهان است . شطرنج بازی کامل با دید پوزیسیونی بالا _ دید تاکتیکی عالی و تکنیکی قوی در آخر بازی . قهرمانانی همچون اسمیسلوف فیشر و کارپف را می توان دنباله رو سبک کاپابلانکا نامید . کتاب آموزشی مراحل سه گانه شطرنج نوشته کاپابلانکا به پارسی ترجمه شده است .

4_ الکساندر آلخین (1946_1893) Alekhine : در روسیه متولد شد اما پس از انقلاب روسیه تابعیت فرانسوی را پذیرفت . در سال 1927 در یکی از طولانی ترین مسابقات قهرمانی جهان پس از 24 بازی کاپابلانکا با نتیجه 6 برد و 3 باخت و 15 تساوی شکست داد . آلخین عنوان خود را تا سال 1935 حفظ نمود در این سال به ایوه باخت اما دو سال بعد درمسابقه انتقامی عنوانش را پس گرفت . آلخین تنها شطرنج بازی است که تا لحظه مرگش قهرمان شطرنج بود . خلاق ترین شطرنج باز تاریخ در سال 1946 در لیسبون و در کنار صفحه شطرنج از دنیا رفت ! سبک بازی دینامیک گری کاسپارف و میخائیل تال بیش از هر شطرنج باز دیگری به آلخین نزدیک است . آلخین دارای مدرک دکترا در رشته حقوق بود . وی در سال 1933 موفق شد با 32 نفر یک مسابقه سیمولتانه (همزمان) چشم بسته را بازی کند . (بدون اینکه به صفحه شطرنج نگاه کند با 32 نفر روی 32 صفحه مسابقه داد) که در آن زمان یک رکورد محسوب می شد . (رکورد مسابقه سیمولتانه چشم بسته متعلق به به یانوش فلش از مجارستان است که در سال 1960 با 52 نفر به طور همزمان مسابقه داد) کتاب بهترین بازی های من نوشته آلخین به پارسی ترجمه شده است .

5_ ماکس ایوه (1981_1901) Euwe : در سال 1935 با یک امتیاز اختلاف آلخین را شکست داد اما دو سال بعد عنوانش را به او واگذار کرد . کتاب > از این شطرنج باز هلندی که در زمان خود از برجسته ترین تئوریسین های شروع بازی به حساب می آمد به زبان پارسی ترجمه شده است . ایوه در سال 1923 موفق به اخذ مدرک دکترا در رشته ریاضی شد و در سال 1970 به عنوان رئیس فدزاسیون جهانی شطرنج برگزیده شد.

6_ میخائیل باتوینیک (1995_1911) : Botvinnik باتوینیک اولین قهرمان شطرنج شوروی سابق و پایه گذار مکتب شطرنج این کشور می باشد . کارپف و کاسپارف از شاگردان مدرسه شطرنج باتوینیک هستند . از سال 1946 که باتوینیک به مقام قهرمانی جهان رسید تا به امروز تنها یک شطرنج باز غیرروس (بابی فیشر به مدت سه سال) موفق به رسیدن به مقام قهرمانی جهان شده است . قرار بود که مسابقه دوجانبه آلخین-باتوینیک در سال 1924 برگزار شود که به دلیل فوت آلخین انجام نشد . فدراسیون جهانی شطرنج از 5 شطرنج باز برتر آن زمان ( باتوینیک – اسمیسلوف – ایوه – کرس – رشفسکی ) دعوت کرد تا در یک تورنمنت به مصاف هم بروند که باتوینیک با قاطعیت به قهرمانی جهان دست یافت . باتوینیک در سال های 1957 و 1961 قهرمانی جهان را به ترتیب به اسمیسلوف و تال واگذار کرد ولی در هر دو بار یک سال بعد در مسابقه انتقامی عنوانش را پس گرفت . نهایتا پس از آنکه در سال 1963 عنوانش را مقابل پطروسیان از دست داد با توجه به لغو امکان مسابقه انتقامی از سوی فدراسیون جهانی شطرنج دیگر در عرضه قهرمانی جهان حاضر نشد . باتوینیک دارای مدرک دکترا در رشته مهندسی الکترونیک بود .

7_ واسیلی اسمیسلوف (1921) Smyslov : در چهار سالگی شطرنج را از پدرش آموخت . در سال 1957 باتوینیک را شکست داد اما سال بعد عنوانش را از دست داد . اسلمیسلوف دارای قدرت تاکتیکی . معلومات شروع بازی و تکنیک آخر بازی بود . اسمیسلوف هنوز زنده است و در حالی که بیش از 80 سال سن دارد در برابر حریفان قوی مبارزه می کند . به تماشای مسابقات می آید و بازی ها را برای تماشاگران تفسیر می کند .

8_ میخائیل تال (1992_1936) Tal : معروف به " جادوگر ریگا " تهاجمی ترین شطرنج باز تاریخ به حساب می آید . تال در سال 1960 باتوینیک را شکست داد اما یک سال بعد در حالی که از بیماری کلیوی رنج می برد قهرمانی جهان را دوباره به باتوینیک واگذار کرد . تال در سن 56 سالگی به دلیل ناراحتی مزمن کلیوی از دنیا رفت .

9_ تیگران پطروسیان (1992_1936) Petrosian : شطرنج بازی ارمنی که در تفلیس گرجستان متولد شد به دلیل سبک بازی بسیار محکمش به تیگران آهنین معروف شد . در سال 1963 باتوینیک را شکست داد و قهرمان جهان شد . سه سال بعد از عنوانش در برابر اسپاسکی دفاع کرد اما در سال 1969 عنوانش را به اسپاسکی واگذار کرد .

10_ اسپاسکی (1937) Spassky : متولد لینگراد که آثار نبوغ در بازیهای نوجوانی وی مشخص است . در سال 1969 قهرمان شد و سه سال بعد در سال 1972 در جنجالی ترین مچ قهرمانی جهان عنوانش را به بابی فیشر آمریکایی واگذار کرد . اسپاسکی اگر از نظر روحی شخصیت محکم تری داشت می توانست سالهای بیشتری قهرمان جهان بماند . او اکنون تبعه فرانسه است و در مسابقات ظاهر می شود .

11_ رابرت جیمز(بابی)فیشر (1943) Fischer : از شش سالگی شطرنج را آموخت . در سیزده سالگی در یکی از درخاشان ترین بازی های تاریخ شطرنج را شکست داد . در چهارده سالگی قهرمان آمریکا و در 15 سالگی استاد بزرگ شد . کار بزرگی که فیشر در شطرنج جهان انجام داد این بود که در مسابقاتی که اکثر شطرنج بازان حاضر در آن روس بودند توانست بالاتر از روسها قرار گیرد . روس ها در بعضی از مسابقات تحت فشار ماموران امنیتی شوروی سابق ناچار به تبانی با یکدیگر بودند . مسابقه قهرمانی جهان 1972 فیشر-اسپاسکی بیش از آنکه یک مسابقه شطرنج باشد صحنه نبرد سیاسی غرب و شرق بود . فیشر همواره در شطرنج جهان جنجال ساز بوده و هست ! در سال 1975 او به دلیل برآورده نشدن خواسته های فراوان و بعضا غیر منطقی خود از سوی فدراسیون جهانی حاضر به مبارزه با کارپف نشد و قهرمانی جهان را از دست داد . فیشر اخیرا از سوی دولت آمریکا تحت پیگرد قانونی قرار گرفته است .

12_ آناتولی کارپف (1951) Karpov : شطرنج را از چهار سالگی آموخت . هنگامی که در 12 سالگی به مدرسه شطرنج باتوینیک وارد شد ، باتوینیک درباره او گفت : " او هیچ چیز از شطرنج نمی فهمد. " اما به مرور زمان تحت تعلیمات باتوینیک ، کارپف پیشرفت فراوانی کرد . در سال 1969 در 18 سالگی به عنوان قهرمانی جوانان جهان و در سال 1975 به عنوان قهرمانی جهان دست یافت . پس از 10 سال حفظ این عنوان ، در سال 1985 در برابر کاسپارف شکست خورد . کارپف در سال 1978 به عنوان مرد سال ورزش شوروی شناخته شد .

13_ گری کاسپاروف (1963) Kasparov : در باکو از پدری آذربایجانی و مادری ارمنی به دنیا آمد . در 6 سالگی شطرنج را آموخت و در هفت سالگی به گروه کانون پیشاهنگان باکو و در نوجوانی به مدرسه شطرنج باتوینیک راه یافت . باتوینیک درباره کاسپاروف گفته بود : " آینده شطرنج جهان در دستان این پسر بچه است . " در 13 سالگی قهرمان جوانان شوروی شد . در 16 سالگی به عنوان استاد بین الملی و در هفده سالگی به عنوان استاد بزرگی دست یافت . در سال 1984 به عنوان مدعی قهرمانی جهان مقابل کارپف ایستاد ، اما این رویارویی پس از 48 بازی نیمه تمام ماند . در سال 1985 یک بار دیگر کارپف و کاسپارف رو در روی هم قرار گرفتند که کاسپاروف با 5 برد ، سه باخت و 16 تساوی کارپف را شکست داد و قهرمان جهان شد . کاسپارف از سال 1992 دیگر حاضر نشد تحت نظر فدراسیون جهانی شطرنج در مسابقات شرکت کند و خود مجموعه ای از مسابقات قهرمانی جهان موازی با فدراسیون جهانی شطرنج را برگزار کرد .کاسپاروف از سال 2000 عنوان خود را مقابل کرامنیک از دست داد و در سال 2005 پس از فتح تورنمنت معتبر لیتارس و در حالی که همچنان با اختلاف فاحش نسبت به سایران در صدر فهرست ریتینگ بین المللی قرار داشت ، از شطرنج حرفه ای خداحافظی کرد . وی اخیراً به عنوان منتقد جدی پوتین در عرصه سیاست روسیه ظاهر شده است . کاسپاروف را بسیاری از کارشناسان ، قوی ترین شطرنج باز تاریخ می دانند . کاسپاروف شطرنج بازی است کامل که درک بالا از وضعیت های دینامیک ، معلومات شروع بازی بالا ، کمک گرفتن از کامپیوتر به بهترین نحو و قدرت محاسبه بالاست و اما بزرگترین تفاوت کاسپاروف ، کرامنیک و قهرمانان بعدی جهان با پیشینیانشان استفاده از رایانه برای تدارکات پیش از بازی می باشد .

14_ ولادیمیر کرامنیک (1975) Kramnik : در پانزده سالگی به مقام مشترک اول تا پنجم قهرمانی روسیه دست یافت . دو سال بعد در المپیاد مانیل روی میز 5 تیم ملی روسیه به مدال طلا دست یافت . در این دوره حمایت کاسپاروف از کرامنیک در پیشرفت او مؤثر بود . در 19 سالگی در لینارس در میان شگفتی همگان قدرت مطلق دهه 90 شطرنج ، گری کاسپاروف را شکست داد . موفقیت های کرامنیک ادامه داشت تا آن جا که در سال 2002 به عنوان مدعی قهرمانی جهان برابر کاسپاروف قرار گرفت و موفق شد با دو پیروزی ، 13 تساوی و بدون شکست دهد . این اولین و آخرین بازی بود که کاسپاروف ئذ یک مسابقه دوجانبه (مچ) از یک انسان شکست خورد . (کاسپاروف یک بار از ابر رایانه Deep blue که به منظور تحقیق درباره هوش مصنوعی ساخته شده است ، شکست خورد)

کرامنیک در اواخر سال 2004 در حالی که به شدت بیمار بود برای دفاع از عنوان خود برابر پیتر لکو از مجارستان قرار گرفت که این مبارزه با نتیجه 7-7 به تساوی کشیده شد و در نتیجه کرامنیک عنوانش را حفظ کرد . کرامنیک در سال جاری دچار افت چشمگیری شده است . وی هم اکنون پس از کاسپاروف ، آناند ، توپالوف ، لکو و ایوانچوک در رده ششم فهرست ریتینگ فیده قرار گرفته است . قدرت قهرمان حال حاضر جهان بیشتر در بازی های آرام است تا بازی های حاد و تاکتیکی